Eigenheid & Belemmeringen

Je ‘eigenheid’ leven is voor velen een belangrijk streven in ons dagelijkse leven. Maar wat is dat eigenlijk ‘eigenheid leven’ en hoe komt het dat we ons daar soms zo belemmerd in voelen. Is er een verschil te maken tussen bewuste en onbewuste belemmeringen? Deze vragen en meer, zijn voldoende aanleiding om deze verkennende korte blog te schrijven :-).

Eigenheid

Er is het nodige over eigenheid te schrijven, voor deze verkenning wordt uitgegaan van de volgende omschrijving:
‘Wanneer we ons prettig voelen; op ons gemak zijn, ons vrij voelen in ons gedrag en in verbinding voelen met onszelf, onze omgeving en of mensen om ons heen, dan leven we vanuit onze eigenheid’.
Vanuit onze eigenheid komen onze beste kwaliteiten tot hun recht en ervaren we een vanzelfsprekendheid of gemak om met uiteenlopende situaties om te gaan. Dat wil niet zeggen dat er geen lastige situaties zijn, integendeel, we kunnen er echter wel mee omgaan namelijk vanuit onze eigenheid. Woorden die hierop passen zijn onder andere: essentie, autonomie, intrinsiek, wil, verbondenheid en creativiteit (zie de groene ovaal in de afbeelding) .

Belemmeringen

Wanneer we onze belemmeringen ervaren, dan worden deze veelal door onze omgeving getriggerd. Getriggerd in de zin van ‘aangeraakt worden’ in onze eerder opgelopen pijn of trauma, waardoor we het contact met onze eigenheid ooit zijn kwijtgeraakt én nu wéér opnieuw kwijtraken. De uitingsvorm van onze belemmeringen zijn divers, zoals: blokkeren, terughouden, angstig, boos, verwijtend, verdrietig of down. Niet dat de uitingsvorm een probleem is, die kan soms ook functioneel zijn (dat was ooit zeker zo), het probleem is echter dat ons contact met onze eigenheid is verbroken. Zie de grijze pijltjes in de figuur. Onze reactie heeft hierin dan geen keuzeruimte meer, zij wordt door ons onderbewustzijn bepaald (zie de bolletjes rond de rode ovaal in de afbeelding) en herhaalt zich zonder dat wij dat werkelijk willen.

Bewust, onbewust

Het is niet zo dat iedere belemmering een onbewuste oorzaak heeft, regelmatig zijn deze bewust. Bewuste belemmeringen hebben te maken met nieuwe situaties en of omstandigheden, waardoor we nog niet zo goed weten hoe daar mee om te gaan. Een bewuste omgang én ons leervermogen is veelal voldoende om de ervaren belemmering om te zetten in constructief gedrag (= leren en ontdekken).
Onbewuste belemmeringen vinden hun oorzaak regelmatig in oud zeer en/of traumatische ervaringen. Doordat dergelijke ervaringen op het moment zelf als overweldigend zijn ervaren en er onvoldoende benodigde support was, zijn deze naar ons onderbewustzijn verplaatst. Vanuit ons onderbewustzijn wordt een oude manier van omgang in ons gedrag getoond, die we veelal als onprettig (uitputtend) of niet constructief ervaren (extreem). We herkennen deze gedragingen aan de herhaling ervan, met name bij de extreme maar zeker ook bij het uitputtende gedrag.

Herstel

Het model bij deze blog laat de grijze pijltjes zien, dat wil hier zeggen dat er geen contact is tussen het aangeraakte oud zeer of trauma deel (rode ovaal met ‘groene’ bolletjes) en onze eigenheid (groene ovaal). Door dit zicht wordt een oplossingsmogelijkheid zichtbaar, namelijk de verbinding tussen beide delen herstellen. Dat klinkt simpeler dan het is, en het is waar het om gaat. Door ons bewust te zijn van beide delen in ons bewustzijn én de beschermende of verdedigende ‘bolletjes’ die er tussen zitten, kunnen we de delen gaandeweg dichter bij elkaar brengen. Het dichter bij elkaar brengen van deze delen vindt veelal plaats in gerichte therapiesessies, waarbij het belang van onze eigenheid een basisrol heeft. Ons verlangen naar heling en integratie van de geïsoleerde delen -met oud zeer en/of trauma- is hierbij onze drijfveer.

Resumé

Het model en de toelichting van deze blog, zijn een poging om de therapeutische benadering van oud zeer en/of  traumatische ervaring, enigszins inzichtelijk te maken. Tevens laat het model zien hoe ons oud zeer en/of traumadeel zich in een isolement bevindt ten opzichte van onze eigenheid. Ook wordt helder hoe onze verdedigingsmechanismen een goede intentie hebben, doch niet automatisch meer hoeven te worden ingezet. De kansen om deze delen weer bij elkaar te brengen, vindt veelal in kleine en precieze stappen plaats. Dit is een perspectief dat Gestalttherapie, Somatic Experiencing en Interne Familie Systemen te bieden heeft.

Karel van Nimwegen is werkzaam als Psychosociaal therapeut (Gestalt (GS), Somatic Experiencing (SE), Internal Family Systems (IFS) en Coach bij hartsupport.nl en loopbaansupport.nl. De artikelen, blogs brengen veelal een beperkte doch zinvol geachte en of uitdagende toelichting van bepaalde psychosociale onderwerpen onder de aandacht, waarbij therapie en/of coaching perspectief kan bieden. Feedback is welkom via het contactformulier

keywords: eigenheid, belemmering, blokkade, trauma, delen, isolement, oud zeer, essentie, verbinden, verbondenheid.