Stevigheid

fig. hoe stevig sta ik eigenlijk in mijn leven, werk, relatie
Omdat stevigheid een kwaliteit is die naast praktisch ook heel aangenaam is, in deze blog een nadere verkenning van het begrip en aspecten die daarmee te maken hebben. Wanneer we stevigheid nodig hebben ontbreekt het ons soms aan zicht op ingangen die ons met onze stevigheid te verbinden. Dit artikel/blog wil aan het begrip stevigheid en het zo nodig hervinden of versterken van stevigheid, een bijdrage leveren.
Kwaliteit
Stevigheid is een kwaliteit die wij dagelijkse gebruiken om te kunnen omgaan met de diverse ontmoetingen, situaties en omstandigheden. Zeker waar het lastige, teleurstellende of negatieve ervaringen betreft. Soms vallen we dan -figuurlijk gezien- om en vaker of meestal blijven we gelukkig gewoon staan. Omdat stevigheid een kwaliteit is, zijn er aspecten die met deze kwaliteit te maken hebben, zoals: rust, gemak, aanwezigheid, vertrouwen, steun, relativering en lef. De kwaliteit stevigheid kan variëren van niet of een beetje stevig tot heel stevig.
Staan
Je zou kunnen zeggen dat stevigheid een kwaliteit is om te kunnen staan. Staan in de figuurlijke zin van stevig staan, ondanks bijvoorbeeld tegenwind, storm of onweer. Je staat het meest prettig op jezelf als er sprake is van onder meer: innerlijke rust, gemak, vertrouwen, lef en zoiets als relativering. Deze aspecten die met stevigheid samenhangen kunnen niet alleen ontwikkeld worden, ze kunnen ook dienen als ingang voor het hervinden van onze stevigheid in barre tijden.
Rust en gemak
Twee begrippen die vrijwel samenvallen zijn innerlijke rust en gemak. Rust is hierbij een aspect dat je innerlijk ervaart; je ziet helder wat er aan de hand is (in- en extern) en je kunt dat aanschouwen. Met innerlijke rust zijn er weinig tot geen afleidende gedachten of ideeën; ‘er is wat er is’ en ik kan er mee omgaan. Gemak gaat vervolgens verder in beleving van je lichaam. Zo kun je gemak ervaren in je houding, de stand van je ogen, kaken, voorhoofd en de mate waarin je lichamelijke ontspanning ervaart. Gemak kan de richting van actie en beweging opgaan, maar dan vanuit vertrouwen. Verder zit er iets in van vanzelfsprekendheid en gratie of souplesse.
Aanwezigheid
Je kunt aanwezigheid als een spil zien. Een spil van aanschouwing, frisheid en helder zicht. Een spil van waaruit de andere aspecten die met stevigheid samenhangen, zich gemakkelijker kunnen voordoen. Zelfs als er gevoelens of indrukken die minder prettig zijn. Je bent aanwezig wanneer je in contact bent met je hele lichaam; van top tot teen, inclusief wat er is aan gedachten, emoties, sensaties en zintuiglijke indrukken. Hierbij speelt ook het (begin) contact met je ademhaling een relevante rol. Vanuit aanwezigheid kun je aanschouwen wat er is, in en om je heen, zonder ook maar iets te hoeven doen.
Vertrouwen
Een begrip dat vele kanten kent is vertrouwen. Zo is er onder meer: je zelfvertrouwen, vertrouwen in de ander, vertrouwen in situaties, vertrouwen in het leven. Al deze vormen hebben te maken met hoe je zelf in het leven kunt staan, waarbij zelfvertrouwen een aanzienlijk belang heeft. Met zelfvertrouwen kan je veel aan en zijn de hier genoemde aspecten meestal ook aanwezig. Niemand kan het beter zeggen dan de persoon in kwestie wanneer er wel of niet sprake is van zelfvertrouwen. Regelmatig echter blijken beperkende ideeën over onszelf, of ontkrachtende mededelingen van belangrijke mensen om ons heen, belemmerend voor ons zelfvertrouwen.
Steun
Het gevoel of een diep besef en vertrouwen op steun van mensen die achter je staan, is een groot goed voor je stevigheid. Of het nu vrienden, een partner, ouders, kinderen, collega’s, sportvrienden of je buren zijn, het besef van steun draagt veel bij aan je kwaliteit van stevigheid. Waarschijnlijk omdat het raakt aan een diep besef ‘ergens niet alleen voor staan’ en je ‘wanneer het even nodig is, kunt overgeven aan de steun van de ander’.
Lef
Het aspect lef (moed) helpt je om te doen waar je eigenlijk tegen opziet. Doordat je iets én spannend of eng vindt én je realiseert dat het nodig is, is er lef nodig om het vervolgens ook te doen. Ieder mens heeft in meer of mindere mate lef, anders zouden we niet noodzakelijke dingen kunnen doen. Soms echter zijn we het contact met lef, om in te zetten als we het nodig hebben, nog wel eens even kwijt.
Omdat lef en angst met elkaar samen hangen, dagen ze elkaar ook vaak uit. Hoe meer je ontdekt te kunnen vertrouwen op je lef, hoe gemakkelijker het vervolgens wordt om met je angst om te gaan.
Relativering
Je ziet wat er aan de hand is en je ziet de ernst van sommige zaken, maar je laat je er niet door meeslepen omdat je het grote verband kunt blijven zien´. Soms is het effect van een ervaring echter zo groot dat je geen uitweg meer ziet, meestal herstelt dit (gelukkig) weer. Dat herstel is mede een gevolg van relativering, zoiets als; ja het is vreselijk wat er gebeurd is, dat voel ik ook en “gelukkig leef ik nog” of “gelukkig zijn we samen” of “gelukkig kan ik nog wandelen” of “gelukkig kan ik nog.. enzovoort”. Relativering is niet bagatellisering, omdat bagatellisering de ernst van de zaak niet serieus neemt, dat doet relativering wel.
Aanpak
De voorgaande aspecten hebben allemaal, op een bepaalde manier, te maken met de kwaliteit van stevigheid. Als je je stevig voelt is het aanpakken van wat je wilt zowel authentiek als vanzelfsprekend. Je doet gewoon wat je wilt doen. Hier komen dan nog een aantal andere aspecten bij kijken zoals intentie, motivatie en doorzettingsvermogen, daarover wellicht in een volgende blog.
Karel van Nimwegen is werkzaam als Psychosociaal therapeut (Gestalt, Somatic Experiencing) en Coach bij hartsupport.nl en loopbaansupport.nl. De artikelen, blogs brengen veelal een beperkte doch zinvol geachte en of uitdagende toelichting van bepaalde psychosociale onderwerpen onder de aandacht, waarbij therapie en/of coaching perspectief kan bieden. Feedback is welkom.
keywords: stevigheid, staan, lef, moed, authentiek, relativeren, angst